SİTE HARİTALARI ve ÖNEMİ

Site haritaları konusunda yaygın bir yanılgı bulunmaktadır.

Birçok web site sahibi, HTML site haritası oluşturduktan sonra XML site haritasına ihtiyaç duyulmadığını düşünmektedir. Ancak bu, tam olarak doğru bir düşünce değildir. XML site haritası, web sitenizin sorunsuz işlemesi için kesinlikle gerekli olmasa da, web sitenizde bir XML site haritasının bulunması kesinlikle tavsiye edilir. Bu yazımızda site haritası nedir, neden kullanılmalıdır, nasıl oluşturulur, site haritaları formatları ve dikkat edilmesi gerekenleri derinlemesine inceleyeceğiz.

Site Haritası Nedir?

Site haritası, kullanıcıların ve arama motorlarının bir web sitesi içerisinde daha rahat navigasyon yapabilmeleri için, web site içeriğinin düzenli bir şekilde görsel ya da yazılı olarak sunulduğu bir modeldir.

Site haritaları, bir web sitesinin bilgi mimarisinin görsel bir temsilidir ve web sitesinde bulunan her bir öğenin diğer tüm öğelerle olan ilişkilerini gösteren etkileşimli bir içindekiler tablosu işlevi görür. Özellikle arama motorları tarafından indekslenmesi güç olan içeriklere veya bağlantılara sahip siteler için site haritası oluşturmak büyük önem taşır. Web sitesindeki sayfaların nasıl sıralandığını ve etiketlendiğini gösteren bir hiyerarşi diyagramıdır. UX tasarım sürecinin erken aşamalarında kullanılan bu haritalar, genellikle kişi profilleri, kullanıcı yolculukları ve kart sıralama çalışmalarından sonra hazırlanır.

Site haritasındaki hiyerarşik bilgiler, UX tasarımcısına birincil ve ikincil gezinme için hangi bölümlerin gerektiğini ve site bölümleri arasında erişimi kolaylaştırmak için hangi yolların ekleneceğini belirtir. Site haritası ne kadar anlaşılır ve mantıklı bir yapıya sahipse, kullanıcıların amaçlarına ulaşmaları o kadar kolay olur. Tersine, ne kadar karmaşık ve anlaşılması güç bir yapıya sahipse, kullanıcı deneyimi o kadar olumsuz etkilenir.

Site Haritaları Neden Kullanılmalıdır?

Site haritası, Google ve diğer arama motorlarına web sitenizin içeriği hakkında bilgi sağlamak amacıyla tüm kritik sayfaların bir listesini içeren bir dosyadır. Googlebot gibi arama motoru tarayıcıları, sitenizi daha etkin bir şekilde indekslemek için bu dosyayı kullanır.

Site haritanız olmasa dahi web siteniz indekslenebilir fakat site haritası bulundurmak, işlemlerinizi basitleştirir. Ayrıca, kolaylıkla bulunamayacak web sitenizdeki sayfalar hakkında bilgi sağlama şansı da verir.

Web siteniz için bir XML site haritası oluşturmanız şart değil. Bir site haritası bulundurmak, sayfalarınızın dizine eklendiğine dair bir garanti sunmaz, ancak arama sıralamanıza olumsuz bir etkisi de olmaz. Bir XML site haritası, zarar vermekten çok, size yarar sağlayacaktır.

Site haritalarını neden kullanmanız gerektiğini sıralayacak olursak:

• Site haritası, arama motorlarının sitenizin yapısını ve içeriğini daha iyi kavramasına olanak tanır. Bu sayede, yeni sayfaları keşfeder, bunları dizine ekler ve sitenizin daha hızlı görüntülenmesine imkan verir. Site haritası aynı zamanda, sitenizdeki değişikliklerin, yeni içeriklerin eklenmesinin ve diğer güncellemelerin arama motorları tarafından takip edilmesini sağlar. Bu, arama motorlarının sitenizi yeniden indeksleyip indekslemeyeceğine karar vermesine yardımcı olur.
• Özellikle 1000’den fazla sayfa içeren dinamik web siteleri için site haritaları, içerik veya sayfa değişikliklerini arama motoru botlarına hızlı bir şekilde iletmek için faydalıdır.
• Web sitenizi yeni bir adrese taşıdıysanız veya köklü bir URL değişikliği gerçekleştirdiyseniz, arama motorlarına taranacak ve dizine eklenecek yeni URL’ler hakkında bilgi vermek için site haritası kullanmak avantajlıdır. Ayrıca, alan adınızı değiştirmeden yaptığınız URL değişikliklerinde, eski sayfalarınızın yönlendirme bilgilerinin daha hızlı işlenmesine de katkıda bulunur.

Site Haritası Formatları Nelerdir?

Site haritaları, web sitenizde bulunan URL’lerin bir listesini içeren ve arama motorlarının kullanımına sunan dosyalardır. Bu liste, Google gibi arama motorlarının sitenizi tararken daha kapsamlı bilgi edinmesine olanak tanır. Genellikle, site haritaları XML formatında hazırlanır. Google, RSS ya da .txt formatında oluşturulan site haritalarını da kabul etse de, XML formatı en sık kullanılanıdır.

Site haritası formatlarına şimdi daha yakından göz atalım:

1. XML

XML site haritaları, kullanım kolaylığı ve arama motoru tarayıcıları için ekstra bilgi sunma kapasitesi sebebiyle yaygın olarak tercih edilen bir site harita formatıdır.

2. RSS

Eğer bir RSS beslemesi olan bir blogunuz varsa, bu beslemeyi içeriklerinizin URL’lerini içeren bir site haritası olarak kullanabilirsiniz. Birçok blog platformu otomatik olarak bir besleme oluşturur, fakat bu besleme sadece en güncel URL’ler hakkında bilgi verir. Google, RSS 2.0 ve Atom 1.0 formatlarındaki beslemeleri destekler.

3. .TXT

Daha küçük web siteleri için, .txt uzantılı bir metin dosyası kullanarak site haritası oluşturmak oldukça basittir. Basit bir metin editörü, örneğin Notepad, ile kendi .txt site haritanızı hazırlayabilirsiniz.

Medya Site Haritası Formatları Nelerdir?

Medya site haritası dosyalarınız, web sitenizdeki içeriklerle ilgili ekstra bilgiler sunan çeşitli uzantıları içerebilir. Bu uzantılar, aşağıda belirtilen medya site haritası formatlarıdır:

1. Görsel Site Haritası

Görsel site haritası, Google’a sitenizdeki görsellerle ilgili ek bilgiler sağlamak ve bu görselleri görsel aramalar için optimize etmek amacıyla hazırlanır. Arama motorlarının listelenen resimleri keşfetmesine yardımcı olur ve her bir sayfada en fazla 1000 resim barındırabilir.

Görsel site haritasını ayrı bir dosya olarak oluşturabilir ya da mevcut site haritanıza görsel bilgileri ekleyebilirsiniz.

2. Video Site Haritası

Video site haritası, görsel site haritasına benzer bir biçimde, sitenizdeki video içerikleriyle ilgili ek bilgiler sunar ve bu bilgiler ayrı bir site haritasında ya da genel site haritasına entegre edilebilir.

Site haritanız içindeki bir sayfaya birden fazla video ekleyebilirsiniz, fakat bu videoların sayfa içeriğiyle ilgili olduğundan emin olmalısınız.

3. Google Haberler Site Haritası

Bu site haritası türü, özellikle Google Haberler servisine dahil edilen siteler için tasarlanmıştır. Web sitenizde yayımlanan güncel haberlerin hızlı bir şekilde taranmasını ve indekslenmesini sağlar, bu nedenle haber siteleri için vazgeçilmezdir.

Google, her site haritasında son iki gün içerisinde yayımlanan haberler de dahil olmak üzere, maksimum 1000 URL yer almasını tavsiye etmektedir.

Site Haritaları Nasıl Oluşturulur?

Statik site haritalarını eklentiler yardımıyla hazırlamak oldukça basittir. Ancak, bir sayfa eklediğinizde ya da kaldırdığınızda site haritanız güncelliğini kaybeder. Sayfa içeriğinde değişiklik yaptığınızda da site haritası kendiliğinden güncellenmez. Bu yüzden, her değişiklik sonrası site haritasını manuel olarak yeniden oluşturup yüklemek istemiyorsanız, statik site haritalarından uzak durmak en iyisidir.

Diğer taraftan, dinamik XML site haritaları, web sitenizdeki değişiklikleri otomatik olarak sunucu üzerinden günceller.

Dinamik bir XML site haritası oluşturmak için şunları yapabilirsiniz:

· Bir geliştiriciden özel bir script yazmasını talep edebilirsiniz.

· Dinamik site haritası oluşturucu bir araç kullanabilirsiniz.

· CMS sisteminiz için bir eklenti yükleyebilirsiniz (mesela WordPress için RankMath eklentisi).

E-ticaret Sitelerinde Site Haritaları Nasıl Olmalıdır?

Site haritaları, özellikle e-ticaret platformları için hayati öneme sahiptir. Çünkü bu tür siteler, binlerce sayfadan oluşabilir ve sürekli yeni içerikler veya ürünler eklenir. Bu sayfaların hızla indekslenmesi gerekmekte ve bu işlem bir site haritası aracılığıyla mümkün olmaktadır.

Bir e-ticaret web sitesinin ne kadar site haritasına sahip olabileceği konusunda belirli bir sınırlama bulunmamaktadır. Ancak, binlerce sayfadan oluşan büyük e-ticaret siteleri için, bölümlere ayrılmış site haritaları kullanmak faydalıdır. Bu site haritaları, ürünler ve kategoriler, markalar ve diğer özel özellikler gibi farklı bölümlere göre ayrılabilir.

Buradaki temel prensip, e-ticaret SEO stratejinize uygun bir şekilde segmentasyon yapmaktır. Eğer Apple TV’ler gibi belirli bir anahtar kelime için sıralama yapmak istiyorsanız ve bu türde birçok ürününüz varsa, bu markaya özel bir site haritası oluşturmak akıllıca olacaktır.

Site Haritaları Google Search Console’a Nasıl Gönderilir?

Site haritanızı Google Search Console’a yüklemek, Googlebot’un sitenizin sayfalarını daha verimli bir şekilde tarayıp dizine eklemesini sağlar çünkü bu işlem, sitenizin sayfalarının eksiksiz bir listesini sunar.

Google Search Console’a site haritanızı nasıl yükleyeceğinizi aşağıda paylaştık:

• Google Search Console’da oturum açın.
• Kenar çubuğundan sitenizi seçin.
• Sol menüde “Site Haritaları” seçeneğini bulun.
• Mevcut ve geçerli olmayan site haritalarını, örneğin "sitemap.xml"i kaldırın.
• “Yeni site haritası ekle” alanına sitenizin alan adını takip eden "sitemap_index.xml"i yazarak site haritası URL’nizi tamamlayın.
• “Gönder” düğmesine basın.

Kaç Tane Site Haritası Oluşturulmalıdır?

Her web sitesinin en azından bir XML site haritasına sahip olması gerekmektedir. Güncel bir XML site haritası bulundurmak, SEO açısından son derece önemli bir pratiktir. Ancak, geniş web siteleri, URL listelerini birden fazla XML site haritasına ayırmak zorunda kalabilir. Bu, her bir site haritasındaki sayfa URL sayısının belirlenen limiti geçmemesini garanti eder.

Özel dosya türleri için kendi site haritalarının oluşturulması da tavsiye edilir. Mesela, eğer web sitenizde video içerikler bulunuyorsa, arama motorlarının bu videoları keşfetmesini sağlamak adına özel bir video XML site haritası yaratmanız önerilir.

Site Haritası Oluştururken Dikkat Etmeniz Gerekenler

Site haritasının doğrudan bir sıralama faktörü olmamasına karşın, SEO açısından hala büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle, site haritası oluştururken SEO kurallarına dikkat etmek gereklidir. Site haritası oluştururken aşağıdaki derlediğimiz durumlara dikkat etmelisiniz.

1. Önemli Sayfaları Ekleyin

Web sitenizdeki her sayfayı veya aktif olmayan ürünleri site haritanıza eklemenin faydası yoktur. Bu sebeple, arama sonuçlarında yer almasını istediğiniz ilgili sayfaları ve ürünleri site haritanıza dahil etmelisiniz.

2. Site Haritalarınızı Kategorilere Ayırın

Eğer web sitenizde 500’den fazla sayfa bulunuyorsa, bunlar genellikle ürün sayfaları, blog yazıları veya belirli kategorilere ayrılmış olabilir. Bu sayfaların hepsini tek bir site haritasında toplamanın bir zararı olmasa da, bu durumda site haritalarınızı detaylı bir şekilde analiz etme şansınızı kaçırmış olursunuz.

Mesela, Google Search Console’a site haritanızı yüklediğinizde, karşılaşılan sorunlar ve keşfedilen geçerli sayfalar hakkında size bir rapor sunar. Eğer ürün sayfalarınız için ayrı bir site haritası oluşturursanız, bu ürünlere ait verileri daha yakından izleyebilirsiniz.

3. Dinamik Site Haritası Kullanımı

XML site haritası, web sitenizde güncellemeler yapmayı, yeni sayfalar eklemeyi veya mevcut sayfaları kaldırmayı düşünüyorsanız, bir kez oluşturup unutacağınız bir şey değildir. Her büyük güncellemeden sonra site haritanızı güncellemeniz gerekmektedir.

Küçük ölçekli bir web siteniz varsa bu durum çok sorun teşkil etmeyebilir. Ancak, büyük bir e-ticaret sitesine sahipseniz, her değişiklik sonrasında yeni bir site haritası oluşturmak oldukça zor olabilir.

WordPress kullanıcıları için RankMath veya Yoast SEO gibi dinamik site haritası oluşturan birçok eklenti mevcuttur. Eğer WordPress kullanmıyorsanız, özel bir script oluşturması için bir geliştirici ile çalışabilirsiniz.